Yn y blog mis yma, Dr Hilary Williams, Is Lywydd Coleg Brenhinol y Meddygon yng Nghymru sy’n bwrw golwg ar yr arolygiad diweddar o wasanaethau gofal iechyd, gofal mewn coridorau ac amseroedd aros.
Fis diwethaf, cyhoeddodd Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru eu hadroddiad blynyddol 2023–2024, gan nodi canfyddiadau allweddol o’r broses o reoleiddio, arolygu ac adolygu gwasanaethau gofal iechyd ledled Cymru. Tanlinellodd yr adroddiad y pwysau parhaus ar y GIG, gan gynnwys prinder gweithlu, galw cynyddol gan gleifion a phroblemau parhaus o ran mynediad at ofal a gynlluniwyd a gofal brys. Mae adrannau argyfwng yn orlawn gydag oedi hir wrth gael asesiad a thriniaeth.
Dyma’r GIG rydyn ni’n gweithio ynddo bob dydd. Dyma’r GIG y mae ein teuluoedd a’n ffrindiau yn ei brofi pan fyddan nhw’n sâl. Roedd nifer o’r problemau a ddisgrifiwyd yn yr adroddiad eleni i’w gweld yn adroddiad y llynedd, felly mae’n ymddangos na fu rhyw lawer o welliant yn ystod y 12 mis diwethaf.
Mae gormod o bobl yn cael eu trin mewn coridorau yn lle gwelyau’r ysbytai. Does dim angen i fi ddweud wrthych nad yw hynny’n ffordd urddasol o ofalu am bobl. Mae hefyd yn dinistrio ein heneidiau ni fel staff. Mae Coleg Brenhinol y Meddygon yn gwbl gefnogol o ymgyrch y Coleg Nyrsio Brenhinol i ddod â gofal mewn coridorau i ben ac rwy’n falch o fod yn rhan o’r trafodaethau hyn ar eich rhan. Nid yw gweithio ar gapasiti o 120% byth yn effeithiol ac rydyn ni’n gwneud y mymryn lleiaf i gadw pobl yn ddiogel.
Sut rydyn ni’n datrys problem amseroedd aros?
Yn ddiweddar, cyhoeddodd Ysgrifennydd Iechyd Cymru, Jeremy Miles AS fuddsoddiad £28 miliwn ar amseroedd aros y GIG. Bydd y cyllid newydd yn talu am fwy o apwyntiadau gyda’r nos ac ar benwythnosau a gwell gweithio rhanbarthol mewn arbenigeddau fel orthopaedeg, offthalmoleg, llawfeddygaeth gyffredinol a gynaecoleg. Ond rydyn ni hefyd yn gwybod bod meddygon yn chwarae rôl hollbwysig wrth gadw llif ysbytai i symud, felly a fydd hyn yn cael ei gyflwyno heb ein timau acíwt, gan gynnwys ein cofrestryddion meddygol sy’n darparu gofal meddygol 24/7?
Yn fy arbenigedd fy hun, oncoleg feddygol, rydyn ni’n fwyfwy ymwybodol, tra bod cyffuriau newydd yn cael eu hariannu, nad oes unrhyw arian ychwanegol i gwmpasu’r gofal acíwt cymhleth sydd ei angen i reoli’r tocsigrwydd sy’n dilyn. Byddwn yn ysgrifennu at adolygiad annibynnol y GIG yng Nghymru i sicrhau bod llais meddygaeth – eich llais chi – yn cael ei glywed.
Mae darparu gofal gwell â mwy o ffocws yn thema gyson yn fy mlog, ond mae'r system yn teimlo'n sownd. Mae meddygon yng Nghymru yn sylfaenol bwysig o ran darparu gwell gofal acíwt a gofal a gynlluniwyd, yn ogystal â hyfforddi ymgynghorwyr a’r rhai sy’n gwneud penderfyniadau’r dyfodol. Mae angen gwneud penderfyniadau wrth y drws ffrynt a rheolaeth brofiadol o ran cydafiachedd.
Ydyn ni’n gwneud digon i ddenu’r gweithlu rheoli iawn i’r GIG yng Nghymru?
Yn bersonol, rhoddodd Camilla Cavendish grynodeb da o hyn mewn erthygl yn y Financial Times yn ddiweddar – roedd hi’n cofio Gerry Robinson a dreuliodd amser yn ceisio gweddnewid Ysbyty Cyffredinol Rotherham, a ddywedodd wrthi ‘na fyddai’r GIG byth yn gwella nes iddo sylweddoli bod rheoli sefydliadau cymhleth yn fusnes difrifol’.
Wrth i Bwyllgor Meddygon Preswyl Coleg Brenhinol y Meddygon, a newidiodd ei enw’n ddiweddar, ddechrau cynllunio ei waith ar gyfer 2025, rwy’n credu bod nifer o’n meddygon preswyl, yn enwedig ein cydweithwyr Rheoli Gwybodaeth a Thechnoleg, yn teimlo eu bod wedi’u gadael ar ôl. Maen nhw’n gweithio patrymau shifft di-baid, yn teimlo eu bod yn cael eu tanbrisio heb strwythur tîm cefnogol, a rôl sydd wedi'i chyfyngu i gyflawni tasgau. Rydw i eisiau clywed am eich profiadau, felly cysylltwch â ni os oes gennych stori am sut mae hyfforddiant wedi gwella'n lleol. Rydyn ni eisiau dangos cymaint o brofiadau â phosib drwy ein cyfres newydd o flogiau #NextGen – NextGen@rcp.ac.uk. Yn y cyfamser, byddwn yn parhau i weithio'n agos gydag AaGIC i dynnu sylw at faterion sy'n codi. Byddwn yn cyhoeddi ein rhaglen o ymweliadau ag ysbytai ar gyfer 2025 cyn bo hir, ac rwy’n falch o ddweud y cafwyd tyrfa dda iawn yn ein cynhadledd i diwtoriaid coleg/ tiwtoriaid cyswllt y coleg yr wythnos ddiwethaf.
Ac nid yw'n rhy hwyr i chi ymuno â'r drafodaeth! Byddwn yn gofyn am eich syniadau am beth ddylai Llywodraeth Cymru ei flaenoriaethu ar ôl etholiad y Senedd yn 2026. Ymunwch â ni yn Y diweddaraf mewn meddygaeth – Caerdydd ym mis Rhagfyr. Pe gallech chwifio hudlath, beth fyddech chi'n ei newid? Mae ambell le ar ôl yn y gynhadledd ei hun, ond os na allwch chi ddod yn bersonol, cysylltwch â ni i wneud yn siŵr bod ein galwadau polisi yn adlewyrchu'r atebion a'r heriau rydych chi'n eu hwynebu bob dydd.
Cymerwch ofal.